1943-ի դեկտեմբերի 16-ին Բեռլինի բանտում մահապատժի ենթարկվեց (գիլիոտինացվեց) 43-ամյա դերձակուհի Էլֆրիդա Շոլցը։ Նրան մահապատժի ենթարկեցին «թշնամու օգտին ֆանտաստիկ մոլեռանդ քարոզչության համար»...

1915 թվականին, Օսմանյան կայսրության կողմից հայերի ցեղասպանության ժամանակ, Նիկոլայ Երկրորդ ցարի անձնական հրամանով բացվեց ռուս-թուրքական սահմանը, որի արդյունքում 375 հազար հայ փրկվեց մահից...

Զոհերի, սպանության միջոցների, թվերի ու կոտորածի մասին թերևս շատ է ասվել։ Կուզեի անդրադառնալ դիմադրությանը։ Դիմադրել ենք կայսերական համակարգի կողմից սիստեմատիկ կազմակերպած ցեղասպանությանը ու չենք վերացել...

Կյանքումս հանդիպած գրքերի մեջ կա մեկը, որը հայոց կրած սարսափների խտացումն է, սարսափների սարսափը։ Պետք է նախազգուշացնեմ՝ եթե հոգեբանական, նյարդային համակարգի հետ ատնչվող խնդիրներ ունեք, ապա զերծ մնացեք այն ձեռք տալուց, բաց անելուց...

Սեբաստացի Մուրատը (Մուրադ Գևորգի Խրիմյան, 1874, Սեբաստիա - 1918, Բաքու) Ցեղասպանության վրիժառուներից մեկն էր։ Բազում կռիվներ տվեց և թուրքացումից փրկեց հարյուրավոր որբերի՝ յուրաքանչյուրի համար վճարելով մեկ ոսկի...

1915 թվականի Մեծ Եղեռնի մասին շատ է գրվել և խոսվել։ Սակայն, իմ կարծիքով, այն պետք է դիտարկել ո՛չ թե առանձին, այլ իր անընդհատ շարունակելիության մեջ։

1992 թվականի ապրիլի 10-ին Ադրբեջանի Հանրապետության զինված ուժերի ստորաբաժանումներն Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանի Մարաղա գյուղում իրականացրին հայ խաղաղ բնակչության կոտորած։ Առավոտյան ժամը 5-ին ադրբեջանական զինված ուժերն սկսեցին գյուղի հրետակոծությունը։ Արցախի ազատագրական բանակի մարտիկներ Լեոնիդ Ազգալդյանի և Վլադիմիր Բալայանի գլխավորությամբ հաջողվեց հետ մղել հակառակորդի երկու գրոհները:

Պատերազմը ահաւոր ու սարսափելի բան է: Մէկ կողմէ կը պատճառէ մահ ու կոտորած, բայց նաեւ` վախ եւ ընկճուածութիւն: Շարժապատկերի վրայ պատերազմական ժապաւէններ դիտելը կրնայ դիւրին թուիլ, բայց պատերազմի մէջ ապրիլը ուրիշ բան է: Այս ուրիշ բանին մէջ պէտք է իսկապէս ապրիլ եւ տեսնել կեանքի ողբերգութիւնները: Սիրելիներու եւ ծանօթ-անծանօթներու մահը: Անշնչացած դիակներ` սփռուած հոս ու հոն, տակաւին` անհետ կորսուածներ: Տուներու եւ շէնքերու քանդումներ եւ գետնայարկերու տակ ապաստանարաններու մէջ ապահով թաքստոց մը փնտռելու մղձաւանջ: Այս ապաստանարաններուն մէջ ստեղծուած քաոսային վիճակ, արդարեւ, շնչահեղձ ըլլալու աստիճան կողք կողքի կծկուածներ` դրացի թէ ոչ, որոնց հետ ստիպուած ես անցընել իւրաքանչիւր վայրկեանը: Այս վայրկեաններուն պիտի հաշուես իւրաքանչիւր հրթիռ եւ ռումբ, որ կը պայթի, եւ որուն պիտի յաջորդեն քանդումները եւ փշրտոցներն ու անոնց ձայներուն ահաւորութիւնը: Չեն ուշանար վլվլուկները եւ հարցումները. «Արդեօք որո՞ւ տունը քանդուեցաւ»:

Թբիլիսին Քռի վրա ունի տասնյակից ավելի կամուրջ, այնինչ Թիֆլիսն ուներ վեցը, որոնցից մեկը կրում էր Մնացականյանի անունը։